دهلیز واخان در ولایت بدخشان، یکی از مناطق کوهستانی و دور افتاده افغانستان بوده که از اهمیت استراتیژیک بالایی برخوردار است. این منطقه که باریکه ای از خاک افغانستان را به چین متصل می کند، دارای طبیعتی بکر و جمعیت اندکی است که مردم این منطقه عمدتاً به زراعت مشغول اند. برای مدت های طولانی، عدم وجود زیرساخت های مناسب، ساکنان این منطقه را با مشکلاتی جدی روبه رو کرده بود. اما با حاکمیت دوباره امارت اسلامی و بالاثر توجد مزید و سعی مداوم مسئولان امور، ساخت سرک واخان به عنوان یکی از مهم ترین پروژه های زیربنایی در این منطقه آغاز شده و انتظار می رود تطبیق این پروژه حیاتی تغییرات ملموس و مشهود را در حیات اجتماعی و اقتصادی مردم این ناحیه ایجاد کند.
سرک واخان بدخشان از مهم ترین پروژه‌های زیربنایی در این منطقه؛ سرکی است که ولسوالی واخان بدخشان را به مرز چین وصل می‌سازد. این سرک که به نام جاده ابریشم نیز شناخته می‌شود، به طول ۷۱ کیلومتر و عرض ۸ متر دیزاین شده است. هزینه ساخت این سرک حدود ۱۴۳ میلیون افغانی برآورد شده که از بودجه انکشافی وزارت احیا و انکشاف دهات افغانستان تمویل می‌شود.
کار ساخت این سرک در دو مرحله (فاز) برنامه‌ریزی شده است:
فاز اول: این مرحله شامل ساخت ۵۰ کیلومتر سرک از منطقه بزای گنبد در پامیر کوچک تا نقطه صفری مرز چین است که عمدتاً برای تسهیل حمل و نقل محلی در نظر گرفته شده که امور مقدماتی (خامه) آن تکمیل و کارهای ساختمانی آن با پیشرفت ۶۰ در صد جریان دارد.
فاز دوم: مرحله دوم این پروژه که به طول ۷۱ کیلومتر است، اخیراً قرارداد آن میان وزارت احیا و انکشاف دهات و یک شرکت خصوصی به امضا رسیده است. این مرحله نیز به زودی آغاز خواهد شد و انتظار می رود با تکمیل آن، ارتباط ترانزیتی میان افغانستان و چین تامین و بهبود یابد.
اهمیت اقتصادی و استراتیژیک سرک واخان
ساخت این سرک مزایای متعددی برای افغانستان، به ویژه مردم بدخشان، به همراه دارد:
افزایش تبادلات تجاری با چین: یکی از مهم ترین پیامدهای این پروژه، ایجاد یک مسیر تجاری جدید بین افغانستان و چین است. این مسیر می تواند زمینه ساز افزایش صادرات و واردات کالا میان دو کشور باشد و وابستگی افغانستان به مسیرهای تجاری دیگر را کاهش دهد.
توسعه گردشگری در منطقه: واخان دارای طبیعتی بکر و جذاب است که می‌تواند به یکی از مقاصد گردشگری بین المللی تبدیل شود. ساخت سرک جدید، دسترسی گردشگران به این منطقه را تسهیل خواهد کرد و باعث رونق صنعت گردشگری خواهد شد.
بهبود زندگی مردم محلی: ساکنان واخان تاکنون به دلیل نبود راه های مواصلاتی مناسب، با مشکلاتی مانند دسترسی محدود به خدمات صحی، آموزشی و تجاری روبه رو بوده‌اند. با ساخت این سرک، مردم محلی می توانند به راحتی به بازارها و مراکز خدماتی دسترسی پیدا کنند.
تقویت روابط دیپلماتیک با چین: از دیدگاه سیاسی، این پروژه می تواند روابط افغانستان و چین را هرچه بیشتر تقویت کند. چین به عنوان یکی از قدرت های اقتصادی بزرگ جهان، علاقه زیادی به سرمایه گذاری در افغانستان دارد و این سرک می تواند زمینه ساز پروژه های اقتصادی دیگر میان دو کشور باشد.
سرک واخان یکی از مهم ترین پروژه های زیربنایی در شمال شرق افغانستان است که می تواند تحولات بزرگی در حوزه اقتصاد، گردشگری و زندگی مردم منطقه ایجاد کند. این سرک، علاوه بر بهبود دسترسی مردم بدخشان به امکانات اساسی، به عنوان یک مسیر ترانزیتی مهم میان افغانستان و چین نیز عمل خواهد کرد. با تکمیل این پروژه، افغانستان گام مهمی در راستای توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل و افزایش تعاملات اقتصادی با کشورهای همسایه برمی دارد. در مجموع، پروژه سرک واخان بدخشان نه تنها به بهبود زیرساخت های حمل و نقل در منطقه کمک می کند، بلکه می تواند به عنوان پلی برای توسعه اقتصادی و تقویت روابط بین المللی افغانستان عمل کند.
مطلبی از نشریه الاماره
