آغاز کار ساخت فاز دوم کانال قوشتیپه، بازسازی دوباره شاهراه سالنگ، امضای قرارداد لین برق ۵۰۰ کیلوولت ترکمنستان با یک شرکت خصوصی و استخراج نفت از معدن قشقری از رویدادهای مهم اقتصادی در سال ۲۰۲۳ میلادی بودند.
هرچند در سال ۲۰۲۳ میلادی سازمان ملل متحد آمار فقر را در کشور بلند گفته اما امارت اسلامی میگوید که چندین پروژه را برای رشد اقتصاد افغانستان آغاز کرده است.
وزارت اقتصاد به طلوعنیوز میگوید که در یک سال میلادی، ۱۷۹ پروژه را به ارزش بیش از ۲۷ میلیارد افغانی از عواید داخلی تکمیل شده است.
عبداللطیف نظری معین مسلکی وزارت اقتصاد گفت: «در حال حاضر تمام تأسیساتِ که از سوی نظام مورد توجه قرار گرفته و پروژهها و مباحث زیربنایی و زیرساختی از عواید ملی و داخلی ما تامین میشود و این یکی از دستاوردهای امارت اسلامی افغانستان است.»
مولوی محمد یعقوب مجاهد سرپرست وزارت دفاع درباره تامین امنیت پروژهها گفت: «همهی ما بهویژه اردوی ملی و اسلامی وزارت دفاع در پشت تطبیق اینگونه پروژهها قرار دارد و با تمام توان از آن حمایت خواهد کرد.»
سراجالدین حقانی سرپرست وزارت داخله در ۱۹ میزان ۱۴۰۲ گفت: «افغانها یک قوم غیرتی است و به تعهدات و وعدههای خود ایستاد است. ما از حدود خود نمیگذریم و از حقوق خود دفاع میکنیم.»
از آغاز سال ۲۰۲۳ میلادی، مقامهای بلندپایه امارت اسلامی به شمول معاون اقتصادی ریاستالوزراء، سرپرست وزارت خانههای خارجه، صنعت و تجارت، ترانسپورت و هوانوردی و انرژی و آب به هدف رشد اقتصادی و توسعه تجارت افغانستان، به کشورهای ترکیه، چین، ایران، روسیه، قزاقستان، ازبیکستان و پاکستان سفر کردهاند.
سرپرست وزارت صنعت و تجارت در نشست جهانی اقتصادی روسیه-جهان اسلام در ۱۸ می ۲۰۲۳ میلادی گفته که افغانستان ظرفیت مبدلشدن به یک کشور صنعتی را دارد و زمینه سرمایهگذاری داخلی و خارجی اکنون در این کشور فراهم است.
نورالدین عزیزی سرپرست وزارت صنعت و تجارت در ۲۸ ثور ۱۴۰۲ گفت: «اخیرا هزارها سرمایهگذار داخلی و خارجی برای سرمایهگذاری در سکتورهای مختلف به افغانستان علاقهمندی نشان دادهاند. جواز فعالیت دریافت کردهاند و با ادارات مختلف افغانستان در تماس اند تا تجارت و سرمایهگذاری خویش را آغاز نمایند.»
عبدالغنی برادر معاون اقتصادی ریاستالوزرا در ۲۰ عقرب ۱۴۰۲ گفت: «چندین تفاهمنامه با مقامهای دولتی و سکتور خصوصی امضا کردیم که انشاءالله برای ایران و افغانستان یک دستآورد بزرگ خواهد بود.»
در این سال در کنار سفر هیات از افغانستان به کشورهای دیگر، نمایندگان کشورهای روسیه، ایران، ایالات متحده امریکا و ازبیکستان به افغانستان آمدند و دربارهی مسایل گوناگون از جمله روابط اقتصادی افغانستان با کشورهای منطقه گفتوگو کردند.
جمشید خواجهیوف معاون نخستوزیر ازبیکستان در ۷عقرب ۱۴۰۲ گفت: «وزیر زراعت ازبیکستان و وزیر ذخایر آب هم در این ترکیب هیات هستند و میخواهند از تجربههای شان استفاده شود در افغانستان آماده همکاری هستند.»
حسن کاظمی قمی سفیر و نماینده ویژه ایران برای افغانستان در ۱۹ میزان ۱۴۰۲ گفت: «راهاندازی اتاق مشترک ایران و افغانستان، یکی از مسیرهایی اند که در شناساندن ظرفیتها و مزیتهای نسبی اقتصادی دو کشور، در معرفی شرکتها و کارآفرینی بانکهای اقتصادی، وظیفه اتاق مشترک ایران و افغانستان است و این یکی از موضوعات است که روی آن توفق داریم.»
وزارت ترانسپورت و هوانوردی در سال ۲۰۲۳ میلادی بارها از فراهمشدن تسهیلات در میدانهای هوایی کشور گفته و تاکید کردهاند که در حال حاضر شرکتهای بینالمللی هواپیمایی میتوانند پروازهای شان را در افغانستان از سر بگیرند.
در ۲۴ می سال ۲۰۲۳ میلادی پس از سه سال توقف پروازهای مستقیم میان کابل و اُرومچی چین آغاز شد و شرکت فلای دبی نیز در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۳ پروازهایش را از پروازهایش را از سر گرفت و روزانه دو پرواز از کابل به دبی انجام میدهد.
حاجی عبیدالله صدرخیل رییس شورای بازرگانان افغان در امارات متحده عربی در ۲۴ عقرب ۱۴۰۲ گفت: «سر این موضوع ما بسیار زحمت کشیدیم تا که ما امروز موفق شدیم پرواز فلای دبی بخیر و سلامت به کابل آمد و آغاز این پروازها بر اقتصاد افغانستان، به مسافر افغانستان و برای حکومت افغانستان یک دستآورد بسیار کلان است.»
امام الدین احمدی سخنگوی وزارت ترانسپورت و هوانوردی در این باره گفت: «سایر شرکتهای هوایی خارجی نیز در آینده پروازهای خود را آغاز خواهند کرد. وزارت ترانسپورت و هوانوردی تمامی تلاشهای خود را برای ارایه خدمات بهگونهی معیاری انجام داده و میدهد.»
در این سال همچنان به منظور بازاریابی بهتر برای فرآوردههای افغانستان نمایشگاههای در داخل و بیرون از برگزار شده است.
در سه آگست ۲۰۲۳ میلادی نمایشگاه در قزاقستان برگزار شد که در آن هفتاد غرفه برای بازرگانان افغان اختصاص یافته بود، نمایشگاه خدیجهالکبرا ویژه بانوان که بیش از ۸۰۰ بانو در آن شرکت کرده بودند و در ۱۶ جولای همین سال دومین نمایشگاه امام ابو حنیفه نیز برگزار شده است.
محمد یونس مومند معاون اول اتاق تجارت و سرمایهگذاری: «در این نمایشگاه در حدود ۴۵ میلیون دالر قراردادها صورت گرفته است و در حدود اضافه از ۴۱ میلیون افغانی خانمها فروشات داشتهاند.»
بخش تجارت افغانستان در سال روان میلادی عاری از مشکلات نبوده است.
افغانستان همچنان به شبکههای جهانی بانکی متصل نیست. همینطور مسدود ماندن گذرگاه تورخم به مدت نه روز و نزدیک به چهار هزار کانتینر افغانستان در بندر کراچی به مدت دو ماه متوقف شد که زیانهای هنگفت مالی را به بازرگانان وارد کرده است.
اما در سوی دیگر، شهروندان از افزایش میزان فقر و بیکاری و کاهش کمکهای بشری شکایت داشتهاند.
هرچند امارت اسلامی در این سال کارکردهای برای رشد اقتصادی داشته؛ اما آمارهای سازمان ملل متحد نشان میدهد که بیش از ۲۹ میلیون تن به کمکهای بشر دوستانه نیاز دارند و نبود کارهای نیز از چالشهای عمدهی شهروندان کشور محسوب میشود.