تقریبا ۱۵ روز پیش یوشیائو یونگ، نماینده ویژه چین در امور افغانستان، اخیراً به پاکستان سفر کرد و با مقام‌های این کشور (آمنه بلوچ، معاون وزیر خارجه، و احمدنسیم ورایج، معان وزیر خارجه در امور افغانستان و غرب آسیا) دیدار و گفت‌وگو کرده است. وضعیت حاکم بر افغانستان زیر سلطه طالبان، محور دیدار طرفین را تشکیل می‌داد. رسانه «اکسپرس تریبون» گزارش داده است که طرف پاکستانی در این دیدار، اطلاعات و شواهد قانع‌کننده‌ای مبنی بر حضور گروه‌های تروریستی در افغانستان را تحویل طرف چینی کرده است.
معلوم است وقتی که اسلام‌آباد سخن از حضور گروه‌های تروریستی در افغانستان می‌زند، هدفش تحریک طالبان پاکستان (تی‌تی‌پی) است؛ گروهی که با راه‌اندازی حملات تروریستی در خاک پاکستان، کاسه صبر مقام‌های این کشور را لب‌ریز کرده است. اسلام‌آباد در سه سال گذشته، پیهم ادعا کرده که تی‌تی‌پی در خاک افغانستان حضور و فعالیت دارد و از امکانات مالی و تسلیحاتی برای راه‌اندازی حمله در خاک پاکستان نیز بهره‌مند است. البته طالبان نه‌تنها ادعای طرف پاکستانی را رد کرده‌اند، بلکه مبارزه‌شان علیه تروریسم را کامیاب هم خوانده‌اند.
به‌نظر می‌رسد که پاکستان از مددجستن از غربی‌ها به‌ویژه امریکا و بریتانیا دل کنده و اکنون دست به دامن چین شده است. پاکستان بارها از امریکا در خصوص اقناع طالبان برای سرکوب تی‌تی‌پی طالب کمک شده است و حتا مقام‌های نظامی آن، به واشنگتن هم رفته‌اند که ظاهراً نتیجه ملموسی در پی نداشته است. البته طرف امریکایی بارها خود را متحد پاکستان در امر مبارزه با تروریسم خوانده و اذعان کرده است که متحدش را در بزنگاه‌ها تنها نمی‌گذارد. واقع این است که امریکا و بریتانیا در اوکراین و خاور میانه درگیرند و به دعوا میان طالبان و پاکستان بها نمی‌دهند. اسلام‌آباد هم وقتی برای غربی‌ها اهمیت داشت که در افغانستان حضور داشتند. حالا فقط در جاهایی که درگیرند، سعی می‌کنند متحدان‌شان را کنار خود نگه دارند.
ناامیدی از غربی‌ها سبب شده است که پاکستان گمان کند چین می‌تواند از آن دستگیری کند. چین متحد پاکستان است. همچنان با طالبان رابطه خوب دارد؛ اما بسته به منافع راهبردی خود، می‌تواند دومی را فدای اولی کند. اسلام‌آباد قبلاً هم در نشست‌های دو یا چندجانبه از بیجینگ برای سرکوب تی‌تی‌پی مدد جسته است، ولی ظاهراً کارگر واقع نشده است. حالا هم شریک‌سازی اطلاعات و شواهد قانع‌کننده با مقام چینی، معنایی ندارد جز درخواست اعمال فشار بر طالبان به‌قصد مهار تی‌تی‌پی. چین هم که ظاهراً از مداخله در کار دیگر کشورها می‌پرهیزد و به‌زعم خود هوای سروری بر دیگران در سر ندارد، روشن نیست که به چه میزان به درخواست طرف پاکستانی لبیک می‌گوید.
نه فقط نماینده بیجینگ که ضمیر کابلوف، نماینده ویژه روسیه در امور افغانستان، نیز چندی قبل به اسلام‌آباد رفت و با کسانی دیدار و گفت‌وگو کرد که طرف چینی هم کرده است. پس می‌توان گفت که هر سه طرف روی موضوع واحد گفت‌وگو کرده‌اند: تروریسم در افغانستان. ازاین‌رو، می‌شود گفت که پاکستان شاید در کوشش ایجاد نوعی ایتلاف منطقه‌ای علیه طالبان باشد که هدفش اقناع این گروه به‌قصد تنگ‌کردن فضا برای تی‌تی‌پی است. البته تا این جای کار نمی‌توان گفت که این ایتلاف ماهیت ضدطالبانی دارد و به‌قصد براندازی این گروه شکل می‌گیرد. پاکستان می‌خواهد کشورهای مهم منطقه به صراحت تایید کنند که تی‌تی‌پی در افغانستان حضور و فعالیت دارد و رژیم حاکم در این کشور بایستی مسوولیت خود را ادا کند.
چیزی که پاکستان را در این اواخر بیشتر نگران کرده است، نزدیک‌شدن طالبان به هند است؛ کشوری که ضد بیجینگ و اسلام‌آباد است. این امر سبب می‌شود که پاکستان بیشتر به سمت چین بلغزد و همچنان برای ایجاد ایتلاف منطقه‌ای مورد نظرش تلاش به خرج دهد. مهم‌تر از آن، چین هم دوست ندارد که طالبان به‌روی هند آغوش باز کنند. البته در مقایسه با پاکستان، حساسیت کم‌تری در این زمینه دارد. اسلام‌آباد با آگاه‌ساختن چینی‌ها از حضور تی‌تی‌پی در افغانستان، می‌خواهد به طالبان هشدار دهد که اگر از نزدیکی با هند کوتاه نیایند، دولت‌های منطقه را علیه‌شان بسیج خواهد کرد. باید گفت که پاکستان مخالف پیوند میان طالبان و هند نیست، ولی می‌خواهد بر آن‌چه میان طرفین می‌گذرد، نظارت داشته باشد؛ انتظاری که از دولت پیشین افغانستان هم داشت.
منبع: ۸صبح
