با تلاش کابل و طالبان برای حفظ یا بازیابی قدرت سیاسی، چشم انداز صلح افغانستان پس از عقب نشینی نیروهای آمریکایی از بین رفته است!
رئیس جمهور اشرف غنی و نخبگان سیاسی کابل آشکارا مایل نیستند از هرگونه قدرت در برابر طالبان صرف نظر کنند، همانطور که ایالات متحده اخیرا در یک توافق انتقالی تقسیم قدرت پیشنهاد کرده است!
غنی اخیرا در سخنرانی در نهمین کنفرانس قلب آسیا در تاجیکستان، پیشنهاد ایجاد یک ساختار قدرت تحت فرماندهی خود با حکم سازماندهی انتخابات ریاست جمهوری تحت نظارت بین المللی برای اطمینان از روند انتخابات آزاد، عادلانه و فراگیر را داد!
به نظر نمی رسد او مایل باشد کنار بکشد. برعکس او به وضوح قصد دارد دولت سازندگی صلح پیشنهادی را رهبری کند و در صورت شکست در انتخابات دموکراتیک جدید، قدرت را فقط به یک جانشین منتخب تحویل دهد!
در حالی که غنی بر حق خود برای حکومت قاطع است، اقتدار سیاسی او همچنان در برابر موفقیت های ادامه دار طالبان در میدان جنگ کاهش می یابد و اگر طالبان حمله سالانه بهاری خود را در اواخر این ماه آغاز کنند، آسیب بیشتری خواهد دید!
موقعیت طالبان در برابر کابل از سه جهت عمده متفاوت است. اولا اظهارات طالبان در وب سایت خود نشان می دهد که این گروه احساس می کند قبلا در جنگ پیروز شده اند!
آنها نه تنها برای تقریبا دو دهه توانسته اند در برابر قدرت تلفیقی نیروهای امنیتی آمریكا، ناتو و افغانستان مقاومت كنند، بلکه آمریكا را نیز به مذاكره در مورد عقب نشینی نیروهای خود مجبور كرده اند!
دوم اینکه طالبان پیشنهادات غنی را رد کرده اند. آنها هر پیشنهاد جدید را که حتی اندکی از توافق دوحه فاصله داشته باشد رد می کنند. برای طالبان هرگونه انحراف از توافق دوحه، بمعنای شکست در میز مذاکره است!
سوم، پذیرش پیشنهاد غنی از سوی طالبان برای تبدیل شدن به بخشی از “دولت سازندگی صلح” به او مشروعیتی می بخشد که این گروه مایل به پذیرش آن نیست!
طالبان سالهاست دولت غنی را غیرقانونی و دست نشانده ایالات متحده می دانند و تا به امروز رهبران این گروه تمایلی به مذاکره درباره صلح تحت اختیار او نشان نداده اند!
از نظر غنی اگر طالبان به یک دولت سازنده صلح بپیوندند، این نه تنها به او اجازه می دهد که قوانین مربوط به انتخابات بعدی را تعیین کند، بلکه به او این امکان را می دهد که قبل از نظرسنجی ها خود را به عنوان عامل صلح معرفی کند!
در حال حاضر بعید است طالبان با هر پیشنهادی که موقعیت چانه زنی آنها را تضعیف کند یا آنها را در برابر مقررات کنونی قدرت یا قانون اساسی تسلیم کند موافقت کنند!
با چشم انداز صلح که اکنون بین این دو مرکز قدرت به خطر افتاده است، مشخص نیست که آیا ایالات متحده بتواند روند صلح را نجات دهد!
منافن
۲۰۲۱/۱۰/۴
