در تازه‌ترین مورد از خشونت علیه دختران و زنان افغانستان، بیش از ۶۰ نفر در بمب‌گذاری در نزدیکی یک مکتبی دخترانه جان باختند. حمله با یک موتر انتحاری صورت گرفته است و گفته می‌شود دو بمب یا ماین کار گذاشته شده هم بر سر راه نجات‌یافتگان از انفجار اول منفجر شده و باعث افزایش تلفات شده است.
دولت افغانستان، گروه طالبان را عامل این حمله می‌داند، ولی طالبان با محکوم کردن حمله گفته‌اند که در آن مشارکتی نداشته‌اند.
با آن که درگیری و خشونت‌های مداوم در چهار دهه اخیر و در جنگ‌های متعدد جان همه افغان‌ها را گرفته است و زن و مرد و کودک و بزرگسال را قربانی خود کرده است، اما زنان و دختران افغان به طرز خاص‌تر و گسترده‌تر در این روزها احساس وحشت می‌کنند.
مذاکرات صلح بین دولت افغانستان و گروه طالبان و تقویت احتمال بازگشت طالبان به قدرت، بار دیگر دختران و زنان افغان را نگران کرده است. فرماندهان و رهبران گروه طالبان خواستار بازگشت مقررات اسلامی و تشکیل نوعی امارت اسلامی در جامعه هستند. در دوران سلطه و حکومت طالبان بر افغانستان در بین سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱، آنان مقررات سختگیرانه‌ای در مورد حضور زنان در فعالیت‌های اجتماعی وضع کردند. مکاتب دخترانه نیز تعطیل شد و بسیاری از دختران از تحصیل محروم شدند.
سقوط طالبان در سال ۲۰۰۱ و تشکیل یک حکومت جدید، این امیدواری را در بین زنان و دختران افغان دامن زد که می‌توانند به حقوق برابر با مردان دست یابند و بار دیگر در فعالیت‌های اجتماعی حضوری پر رنگ داشته باشند.
در عرصه فعالیت‌های مدنی نیز زنان روز به روز تشکل‌های بیشتری برای دفاع از حقوق مدنی خود و دیگر شهروندان افغان تشکیل دادند. در حالی که در سال‌های نخست بعد از سقوط طالبان این نوع فعالیت‌ها فقط محدود به افرادی مانند سیما سمر، رئیس کمیسیون حقوق بشر أفغانستان، بود، در طول بیست سال پس از سرنگونی طالبان تشکل‌های پرشماری از سوی زنان افغانستان و در حوزه های مختلف تشکیل شد.
در حوزه رسانه‌ها نیز طی دو دهه گذشته بسیاری از خبرنگاران و چهره‌های تلویزیونی و رادیویی و مطبوعاتی زن پا به عرصه گذاشتند. در عرصه سینما، بازیگران و کارگردانان زن پس از سال‌ها فرصت یافتند تا توانایی‌های خود را نشان دهند و حالا ریاست «افغان‌فیلم» را صحرا کریمی، کارگردان زن، برعهده دارد.
تمام این فعالیت‌ها در بیست سال گذشته، تحت فشار شدید مخالفان زنان و تهدیدهای مداوم علیه آنها پیش برده شده است، حالا اما نشانه‌هایی از بیشتر شدن تهدیدات علیه فعالیت های سیاسی- اجتماعی زنان و دختران افغان به چشم می‌خورد.
بمب‌گذاری در نزدیکی مکاتب دخترانه تازه‌ترین نشانه است، اما موارد بیشتری قابل ذکر است. شمار زیادی از خبرنگاران زن افغان در ماه های گذشته تهدید شده‌اند و از آنها خواسته شده است که این وظیفه را کنار بگذارند.
فعالان زن کوشیده‌اند با برگزاری تجمعات اعتراضی نسبت به افزایش خشونت‌ها و تهدیات علیه زنان اعتراض کنند. در هیات مذاکره کننده دولت افغانستان با طالبان نیز فقط هنگامی مشارکت محدود زنان پذیرفته شد که اعتراضات متعددی به حضور نداشتن زنان در هیات مذاکراتی دولت صورت گرفت.
مجموع این شواهد و قراین نشان می‌دهد که دختران و زنان بیش از هر گروه و قشر دیگری از جامعه افغانستان از تبعات توافق صلح بین دولت و طالبان و احتمال از دست دادن حقوقی که در بیست سال گذشته با تلاش و هزینه بسیار به دست آورده‌اند، نگران هستند.
ایندپندنت
۲۰۲۱/۱۰/۵
