براساس گزارش خبرگزاری کورسیو ازبکستان، وزارت امور خارجه ی ازبکستان در واکنش به گزارش ها درباره ی تخریب مجسمه ی علی شیر نوایی در شهر مزارشریف، با مقام های افغانستان تماس گرفته و بیانیه ای رسمی صادر کرده است.
مقام های محلی افغانستان دلیل این اقدام را «نامناسب بودن محل فعلی برای بزرگداشت شاعر و اندیشمند بزرگ» عنوان کرده و آن را بخشی از طرح ساخت یک مجموعه ی بزرگ تر به نام نوایی دانسته اند. در عین حال، وزارت فرهنگ افغانستان تأیید کرده است که این تصمیم بدون هماهنگی قبلی گرفته شده و از این بابت ابراز تأسف کرده است. مقام های افغانستانی وعده داده اند که مجسمه ی جدیدی ساخته خواهد شد و میدانی که پیش تر مجسمه در آن قرار داشت نیز به نام نوایی نام گذاری خواهد شد.
این رویداد بازتابی از حساسیت های فرهنگی و دیپلماتیک میان دو کشور است، به ویژه با توجه به جایگاه نوایی به عنوان چهره ای مشترک در میراث فرهنگی منطقه. پیش تر نیز در سال ۲۰۲۳ گزارش هایی از آسیب به نقش برجسته و گرافیتی های مرتبط با نوایی منتشر شده بود که واکنش منفی تاشکند را به دنبال داشت. اکنون در کنار این موضوع فرهنگی، روابط اقتصادی دو کشور نیز در حال گسترش است؛ چنان که خبرگزاری ها از رسمی شدن قراردادهایی به ارزش حدود ۲۴۳ میلیون دالر میان افغانستان و ازبکستان خبر داده اند.
این هم زمانی نشان می دهد که در کنار چالش های نمادین و فرهنگی، همکاری های اقتصادی می تواند به عنوان عامل پیوند دهنده در روابط کابل و تاشکند عمل کند.
