به گفته منبع محرمانه ای، رهبران بلندپایه طالبان با همکاری تاجران خصوصی در خارج از کشور، مشغول به تجارت هستند. رهبران طالبان در سال ۲۰۰۱ پس از سقوط اولین رژیم خود، پول مواد مخدر را از افغانستان به اردوگاه های وزیرستان منتقل کردند و بیشتر رهبران از آن زمان در دبی، کویت، عربستان سعودی و تعدادی دیگر از کشورهای حوزه خلیج فارس از آن پول استفاده کرده و تجارت خصوصی خود را راه اندازی کردند. از سال ۲۰۰۱، مبالغ هنگفتی از سوی بازرگانان عرب به اردوگاه های وزیرستان فرستاده شد تا برای جنگجویان خود خرج کنند، اما ۷۰ درصد آن به ارتش پاکستان رفت و ۳۰ درصد بین آنها توزیع شد.
علاوه بر این، 10 درصد پول حاصل از کشت خشخاش و هروئین در ولایات جنوب غربی افغانستان و ننگرهار به بودجه شخصی طالبان واریز شد. بر اساس گزارش سال 2021 دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم و جنایت سازمان ملل متحد (UNODC)، کشت خشخاش در افغانستان نسبت به سال 2020 هشت درصد افزایش یافته است، زیرا تمام نهادهای امنیتی کشور در میدان جنگ با طالبان درگیر بوده اند. چنین وضعیتی به تولیدکنندگان مواد مخدر اجازه می دهد تا کشت خشخاش را افزایش دهند. بر اساس این گزارش، میزان مواد مخدر در افغانستان در سال 2021 به 6800 تن رسید. بازار سیاه جهان و شبکه های مافیایی حدود 320 تن هروئین خالص از تریاک افغانستان را تصاحب کردند.
بر اساس تحقیقات دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم و جنایت ملل متحد، عواید تریاک افغانستان در سال ۲۰۲۱ بین ۱.۸ میلیارد تا ۲.۷ میلیارد دالر بوده که یک دهم این پول به ذخایر پول طالبان منتقل شده است و طالبان مقداری پول از کشاورزان مواد مخدر به بهانه زکات دریافت کرده است.
به گفته حنیف صوفی زاده، تحلیلگر سیاست های اقتصادی در مرکز مطالعات افغانستان: تنها در سال مالی ۲۰۱۹-۲۰۲۰، طالبان ۱.۶ میلیارد دالر از منابع مختلف دریافت کرده است. به طور قابل توجهی، طالبان در آن سال ۴۱۶ میلیون از فروش تریاک، ۴۰۰ میلیون از معادن مانند آهن، مرمر و طلا، و ۲۴۰ میلیون دالر کمک مالی از کمک کنندگان و گروه های خصوصی دریافت کرده اند.
علاوه بر این، طالبان در آن زمان به طور غیرقانونی مقداری پول از معادن افغانستان استخراج می کردند. مناطق دورافتاده افغانستان که سرشار از آهن، مس، لیتیوم و سایر مواد معدنی کمیاب هستند، تحت کنترل طالبان بود. طالبان به طور غیرقانونی این مواد معدنی و مواد معدنی را با کمک قاچاقچیان استخراج کرده و بین ۴۰۰ تا ۴۶۰ میلیون دالر عایدی به دست آورده است. افغانستان که دارای حدود یک تریلیون دالر مواد معدنی کمیاب است، هنوز یکی از فقیرترین کشورهای جهان بشمار می رود. دلیلش این است که مواد معدنی کشور به صورت غیرقانونی قاچاق می شود. سود آن نصیب طالبان و دیگر گروه های مافیایی و قاچاقچیان می شود.
لیتیوم و کبالت از ارزشمندترین مواد معدنی در معادن زیرزمینی افغانستان هستند که جهان مشتاق به دست آوردن آنها می باشند، به ویژه چین و ژاپن که کارخانه های بزرگ موترسازی دارند. تمامی این مواد معدنی به صورت غیرقانونی با کمک طالبان از افغانستان به پاکستان ابتدا توسط قاچاقچیان قاچاق می شد و سپس توسط قاچاقچیان پاکستانی به شرکت های خصوصی چینی به قیمت دو برابر فروخته می شد.
تعداد محدودی از افراد و نهادهای نزدیک به رهبران طالبان در دبی، کویت و قطر برای ایجاد مشاغل خصوصی متعدد هستند که این پولها را خرج می کنند. از آنجایی که روز به روز بر مقدار پول افزوده می شد و طالبان مناطق امن کافی برای ذخیره آن نداشتند و رهبران طالبان در اردوگاه های بلوچستان و وزیرستان نتوانستند پول زیادی پس انداز کنند زیرا بخشی از پول آنها توسط دولت پاکستان به پایگاه های نظامی آنها منتقل می شد. اینها دلایلی بود که رهبران طالبان با کمک تاجران خصوصی، پول را برای تجارت در دبی و سایر کشورهای تجاری خرج کردند و سود آن نصیب تعداد محدودی از رهبران طالبان شد.
(مدرن دیپلماسی)
۲۰۲۲/۱۹/۴
