دبیرکل سازمان ملل متحد رزا آتنبایوا رئیس جمهور پیشین قرقیزستان را به عنوان نماینده ویژه در افغانستان منصوب کرد. کارشناسان امور می گویند که خانم آتنبایوا ماموریت سختی در پیش دارد. کارشناسان همچنین می گویند که خانم آتنبایوا در سمت های عالی دیپلماتیک بر علاوه ریاست جمهوری کار کرده است و این تجربه به او در پیشرفت امور کمک خواهد کرد.
سید جواد سجادی، استاد روابط بین الملل، می گوید که انتصاب خانم آتانبایوا از سوی منشی عمومی سازمان ملل متحد برای افغانستان از چند جهت حائز اهمیت است. اول اینکه سازمان ملل یک بار دیگر یک زن را برای انجام ماموریت خود در افغانستان تعیین کرده است، در حالی که زنان و دختران در این کشور در شرایط سختی به سر می برند و از حق تحصیل و کار محروم هستند و همچنین با محدودیت های بیشتری روبرو هستند. .
آقای سجادی گفت: «خانم آتانبایوا از قرقیزستان و آسیای میانه برای این ماموریت انتخاب شده است. کشورهای منطقه همیشه نگران نفوذ و ورود گروه های افراطی از مرز جنوبی خود به کشورهای خود هستند. بنابراین به عنوان ساکن در مرکز آسیا، می تواند در مورد هرج و مرج افغانستان مفید باشد.»
طارق فرهادی دیگر کارشناس مسائل سیاسی نیز می گوید که سازمان ملل در مذاکرات دوحه شرکت نکرد، هرچند دبیرکل این سازمان در مارچ 2021 یک دیپلمات فرانسوی را به عنوان نماینده ویژه در امور صلح منصوب کرد. اما در عمل، کوشش های او در مذاکرات صلح مشهود نبود.
آقای فرهادی می گوید که فکر می کنم نماینده جدید سازمان ملل متحد بیشتر روی موضوع حقوق زنان تمرکز خواهد کرد: «من فکر می کنم که حمایت از حقوق زنان یک موضوع مهم برای سازمان ملل متحد در افغانستان است و با وجود اینکه مذاکرات لبن الافغانی در افغانستان باید دوباره شروع شود، اما سازمان ملل متحد چندان به موضوع دوم چندان باور ندارد. به همین دلیل بزرگترین کار رزا آتنبایوا این است که بتواند دولت را متقاعد کند که مکاتب دخترانه را باز کند و به زنان اجازه کار بدهد.”
اسدالله ندیم، کارشناس امور امنیتی، بر این باور است که کار خانم آتنبایوا در افغانستان آسان نخواهد بود و او ماموریت سختی را پیش رو خواهد داشت. آقای ندیم گفت: “موضع طالبان در برابر زنان، رسانه ها، اقلیت ها، بسته شدن مکاتب دخترانه، تهدیدها و مشکلاتی است که خانم آتانبایوا با آن مواجه است.” آقای ندیم از گرسنگی در افغانستان، مهاجرت، همکاری های منطقه ای و به رسمیت نشناختن حکومت طالبان در جهان به عنوان مشکلات پیش روی نماینده ویژه سازمان ملل یاد می کند.
خانم لاینز نماینده سابق سازمان ملل در امور افغانستان در پایان ماموریت خود از جنگ افغانستان و شیوع ویروس کرونا به عنوان تهدیدات ماموریت خود یاد کرد. همچنین خانم لاینز در تجارب غیرمنتظره زندگی خود به فروپاشی نظام جمهوری در افغانستان و بازگشت طالبان به قدرت اشاره کرد.
