حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه ایران برای افغانستان در گفتوگو با یک رسانه ایرانی گفته است که تهران و کابل توافق کردهاند تا متخصصان ایرانی از دریای هلمند دیدن کنند.
آقای قمی که همزمان مسوولیت سرپرستی سفارت ایران در کابل را نیز به عهده دارد، تاکید کرده که حقآبه ایران باید در چارچوب معاهده آب با افغانستان، تامین شود.
حسن کاظمی قمی گفته است: «یک مشکلی پیش آمده بود برای ایستگاه سنجش آب که حل شده و مراحل آزمایشی آن انجام شده، یعنی رسیده به اینکه میتوانند اطلاعات دهند. اگر از طرف ایران نکتهای وجود دارد، کارشناسان ما میتوانند بروند که در این مرحله حالا اقدام میکنیم.»
امارت اسلامی هرچند دربارهی توافق کابل با تهران از بهر دیدار متخصصان ایرانی از دریای هلمند چیزی نمیگوید؛ اما میافزاید که امارت اسلامی به تامین حقآبه ایران متعهد است.
ذبیح الله مجاهد، سخنگوی امارت اسلامی، به طلوعنیوز گفت: «حقآبه ایران کاملا موضوع پذیرفته شده است و ما طبق معاهده ۱۳۵۱ آب ایران را حتما میدهیم چون این تعهد است ولی باید نیازمندی و ضرورت در افغانستان هم مدنظر گرفته شود.»
آگاهان به این باوراند که مسالهی حقآبه میان افغانستان و ایران نباید رنگ و بوی سیاسی بگیرد.
حمیدالله یلانی، رییس عمومی پیشین شرکت آبرسانی گفت: «از آنجاییکه هر دو کشور؛ ایران و افغانستان باورمند بودن به معتبر بودن معاهده امضا شده دریای هلمند هستند، بسیار خوب است که این بحث سیاسی نشود. در همان چوکات و محدوده تخنیکیاش با نظرداشت وضعیت فعلی بازنگری شود و عملی گردد.»
امارت اسلامی پیش از این هم بارها گفته است که به معاهده سال ۱۳۵۱ مبنی بر حقآبه ایران متعهد است، اما سطح آب در حال حاضر در دریا هلمند به علت خشکسالی کاهش یافته و آب کافی در آن وجود ندارد.
معاهده آب دریای هلمند در سال ۱۳۵۱ هجری خورشیدی میان دولتهای شاهی افغانستان و ایران به امضا رسیده است؛ بربنیاد این قرارداد، حقآبه ایران از رودخانه هیرمند ۸۲۰ میلیون مترمکعب آب در یک سال عادی در نظر گرفته شده است.