نوشته ای با عنوان «India and Pakistan could come to blows over Kashmir» منتشرشده در نشریه Economic Times، با محور قرار دادن حمله خونین اخیر در منطقه ی پهلگام کشمیر، به نوعی بازتاب دهنده تشدید تنش های ژئوپلیتیکی میان هند و پاکستان است؛ تنش هایی که در بستر تاریخی منازعه کشمیر همواره مستعد انفجار بوده اند. در ادامه، تحلیلی از این وضعیت ارائه می شود:
تحلیل تنش های اخیر هند و پاکستان در سایه حمله پهلگام
۱. بستری از خصومت تاریخی
منازعه کشمیر، یکی از طولانی ترین بحران های حل نشده جهان است که همواره بستری برای منازعات نظامی، دیپلماتیک و نیابتی میان دو قدرت هسته ای جنوب آسیا بوده است. حادثه پهلگام، جایی که دست کم ۲۶ گردشگر کشته شدند، بار دیگر این زخم کهنه را گشوده و فضای منطقه را ملتهب کرده است.
۲. ابعاد امنیتی حمله
بر اساس گزارش ها، گروهی تحت عنوان «مقاومت کشمیر» مسئولیت این حمله را بر عهده گرفته و مدعی شده که قربانیان با نهادهای امنیتی هند همکاری داشته اند. این ادعاها، اگرچه نیازمند بررسی دقیق ترند، اما دست کم در نگاه افکار عمومی هند، این حمله به مثابه اقدامی تروریستی با حمایت خارجی تفسیر شده است.
۳. روایت سازی هند و اتهام زنی به پاکستان
دولت هند با اشاره به سخنان اخیر فرمانده ارتش پاکستان، ژنرال عاصم منیر، که کشمیر را «رگ حیاتی» پاکستان خوانده بود، تلاش دارد بین این اظهارات و حمله پهلگام رابطه‌ای مفهومی برقرار کند. این روایت سازی به دنبال آن است که حمله اخیر را بخشی از یک استراتژی نظامی / استخباراتی بداند که توسط ارتش پاکستان یا گروه های نیابتی هم سو مدیریت می شود.
۴. بازتاب دیپلماتیک و نظامی
سفر نیمه تمام نخست وزیر نارندرا مودی به عربستان سعودی و بازگشت فوری او به دهلی، نشانه ای جدی از ابعاد بحرانی وضعیت تلقی می شود. هم زمان، گزارش هایی از تحرکات نظامی دو طرف در اطراف خط کنترل (LoC) منتشر شده که می تواند نشانه ای از آمادگی برای رویارویی نظامی محدود یا نمایش قدرت باشد.
۵. چشم انداز احتمالی
این حمله در یک بستر زمانی حساس رخ داده؛ از یک سو، هند در آستانه انتخابات قرار دارد و فضای داخلی آمادگی پذیرش گفتمان های امنیتی و ملی گرایانه را دارد؛ از سوی دیگر، پاکستان با بحران های اقتصادی و سیاسی درگیر است و هرگونه تنش بیرونی می تواند هم فرصت انسجام داخلی و هم تهدیدی برای بی ثباتی بیشتر باشد.
در نهایت، حادثه پهلگام نه فقط یک تراژدی انسانی بلکه یک نقطه عطف ژئوپلیتیکی است که می تواند تنش های امنیتی در جنوب آسیا را افزایش دهد. این حادثه در دل خود سه خطر اصلی دارد: 1. تشدید اتهام زنی دوجانبه / 2. بازگشت تنش های نظامی در خط کنترل / 3. و افزایش بی ثباتی در فضای کشمیر.
در چنین شرایطی، نقش میانجی گرانه قدرت های منطقه ای و بین المللی و نهادهایی چون سازمان ملل، بیش از پیش اهمیت می یابد.
