در پی ماه ها تنش و بی اعتمادی میان اسلام آباد و کابل، به ویژه پس از حملات مرزی، اخراج گسترده مهاجران افغان و اتهامات متقابل درباره پناه دادن به گروه های شبه نظامی، نشانه هایی از گرم شدن دوباره روابط دیپلماتیک میان دو کشور همسایه پدیدار شده است. در تحولی مهم، پاکستان اعلام کرده است که نمایندگی دیپلماتیک خود در کابل را از سطح کاردار به سطح سفیر ارتقا می دهد، اقدامی که بلافاصله با تصمیم مشابهی از سوی امارت اسلامی افغانستان همراه شد. این تحول، نشانه ای از تلاش مشترک برای عبور از تنش ها و احیای مجدد مناسبات رسمی میان دو کشور تلقی می شود.
معاون نخست وزیر پاکستان، اسحاق دار، که اخیراً سفری به کابل داشت، این تصمیم را نشان های از «مسیر مثبت» در روابط دوجانبه دانست و ابراز امیدواری کرد که ارتقای سطح روابط به گسترش همکاری‌ها در حوزه های اقتصاد، امنیت، ضدتروریسم و تجارت منجر شود. سفر دار همچنین با چراغ سبز چین همراه بود، کشوری که در نشست سه جانبه اخیر پکن، نقش کلیدی در میانجی گری و تسهیل توافقات میان کابل و اسلام آباد ایفا کرد. چین نه تنها بر گسترش کریدور اقتصادی چین – پاکستان (CPEC) به افغانستان تأکید کرد، بلکه از دو کشور خواست تا سطح روابط دیپلماتیک خود را افزایش دهند، خواستی که اکنون محقق شده است.
از منظر استراتژیک، این رویداد می تواند بازتعریفی در نگاه سنتی پاکستان به افغانستان باشد، نگاهی که سال ها کابل را نه به عنوان همسایه ای مستقل، بلکه به عنوان «عمق استراتژیک» در رقابت با هند می نگریست. اکنون، در فضایی تازه، هرچند همچنان تحت‌تأثیر رقابت های منطقه ای و با نقش آفرینی جدی چین، دو کشور به نظر می رسد به سمت ایجاد نوعی مشارکت دیپلماتیک و اقتصادی گام برمی دارند.
با این حال، چالش ها پابرجا هستند: اختلافات مرزی، نگرانی های امنیتی، تنش های قومی، و رقابت های منطقه ای، از جمله با هند، همچنان می توانند مانعی بر سر راه این تقارب نسبی باشند. اینکه این «پیشرفت دیپلماتیک» تا چه اندازه به تغییرات پایدار در سیاست های امنیتی و اقتصادی دو کشور خواهد انجامید، به میزان تعهد طرفین به اجرای توافقات و درک متقابل از منافع مشروع یکدیگر بستگی دارد.
سؤال محوری اینجاست: آیا ارتقای روابط دیپلماتیک میان کابل و اسلام آباد، تنها پاسخی موقت به فشارهای منطقه ای است یا آغازی برای بازنگری در الگوهای سنتی تعامل میان دو همسایه بحران زده؟
مطلبی از نشریه د نیوز
